Deel XXX

dyakooyo 

Dizze middieg weëd in alle klasse krismes jevierd. Keëtse brenne. ’t Jroeëse lit is oes. Alling de lempjer in d’r boom sjienge. Bij d’r meester sjteet de jietaar veëdieg vuur de krislidjer. Evver de keëtse brenne nit. Die junt sjtrak aa. Óp d’r burro sjteet ing jroeëse doeës. Mit sjpieëljód. De kinger hant van al mitbraad. Knikkere, auto’s, sjpeller, kniet, potloeëde, bucher, plek, sjiere, póppe. De doeës is jans jevöld.
‘Ós krismesfes bejint an duur,’ zeët d’r meester. ‘Vier bringe de doeës noen noa d’r maat.’
D’r Cyan bloast ins.
‘Die doeës is waal sjwoar.’
‘Die broecht uur nit tse drage. Kiek mar.’
Durch de roet zient ze de mam van ’t Kayla kome. Ze trukt tsezame mit de mam van d’r Lux ing kar.
‘Doa kan de doeës sjun i.’
Doa junt ze da. Tsezame uvver jen sjtroas. De doeës hant ze sjun jetseerd mit denneteks-jer en sjtere va papier. Óngerweëgs kome ze d’r pap van d’r Mels teëje. Deë leuft óch mit. De vrauw en d’r man van d’r kroam wisse nit wat ze zient. Ze sjtroale va vräud. D’r Mels jieët hön ’t hats. Ze klatsje allebei in de heng. De vrauw laacht.
‘Uur hat ós vräud jebraad. Hei kanne vier kinger vroeë mit maache. Da hant zie doch nog e kris-jesjenk.’
D’r man hingt ’t hats an ’t daach van d’r kroam.
‘Vier krient van uuch e hats va vräud. Vier sjenke uuch ’t hats va dank. D’r laach van e kink.’
Ze zinge tsezame e krislidje uvver sjtere en vrid. Jet lu blieve sjtoa. D’r kroam sjtroalt krismes oes. Da junt ze wieër. De vrauw en d’r man winke hön noa. ’t Kayla leuft vuuróp mit ziene sjteer in ing hank.
‘Koom. Iech ken d’r waeg. En de tant wees, dat vier kome.’
Ze broeche nit aa tse sjelle. De tant hat ze al zieë aakome. Ze maat de duur óp. Óch ’t Elena en de mama sjtunt d’rbij. ’t Kayla jieët hön ’t hats. De mama veëgt ziech ing troan aaf.
‘Dyakooyo.’
‘Dat betseechent dankjewel,’ zeët de tant.
De kinger zage heur noa. ‘Dyakooyo.’
D’r meester sjpreit de erm.
‘Vier junt krismes viere. Jut uur mit?’
De tant knikt.
‘Jeer.’
Ze dunt ziech d’r jas aa. ’t Elena dreëgt ing doeës. Het darf noen in de kar zitse. De mama hilt ’t breursje óp d’r erm vas.
Sjtil junt ze óppen sjoeël de klas eri. De keëtse weëde noen aa-jesjtaoche. Ieëtsjt d’r adventskrans. Ze wisse weë dat darf doeë. D’r meester winkt noa ’t Elena en de mama mit ’t breursje d’r Nazar. Heë kiekt  mit jroeëse oge noa de vlamme. ’t Elena maat de doeës óp. Doa zitse kuchs-jer i.
‘Zelver jebakke,’ zeët de tant. ‘Dat aese ze in Oekraïne mit de krismes.’
‘’t Sjmaacht de kinger jód.’
D’r meester sjtikt de heng i jen loeët.
‘En wat zage vier?
Oes inne mónk klinkt: ‘Dyakooyo.’
Óp de banke van de kinger brenne noen óch de keëtse. D’r meester pakt de jietaar. Doa kunt e nui deel vuur ’t krismeersje.

krismesviere o zoeë jeer
sjun dat zieë kan hei bij ós
uvveral is dat nit zoeë
dat zunt vier ós jans bewós
krig en honger jaar jee fes
zoge vier hei in de les

sjenke vier die lu ós hats
jet va vräud en vöal jeluk
hofnoeng óp ing welt vol vrid
doarum is dis tsiet zoeë sjun
zoeë sjun, zoeë sjun, zoeë Dyakooyo.

Wen ’t lidje oes is, is ‘t sjtil in de klas.’t Elena fluustert: ‘Dyakooyo.’
‘Dyakooyo’, klinkt durch de klas.