't Sjwats laoch is ing fantasie-jesjiechte i mieëdere dele.

Deel elf

(laat u voorlezen!)
 

Echna.

‘Noen hant vier inne naam.’
De vrauw laacht. Mit ing hank veëgt ze ziech ing troan aaf.
‘Wie iech de vurrieje naat de tuut hoeëd, daat iech, weë is noen an de rij? ’t Woar al ing janse tsiet jeleie. ’t Woar lang jód jejange.’
‘Mar dis moal,’ zeët ’t Iris, ‘is ’t jenóg jeweë. Mienne jong woar jinne van ’t laoch. Ze hant ‘m bij miech voetjeloekst, umdat ze floep vuur hem hant. Ze hant losse zieë ing weeche plaatsj tse han. Woa me ze rake kan. ’t Hat miech hofnoeng jejoave.’
’t Iris kiekt 'm deep in de oge. ‘Oane hofnoeng jee leëve.’
’t Echna sjleet de oge nit mieë neer wie in ‘t jesjef.
‘Mienne man wool jaar nit noa ’t laoch. En óch de jonge nit. Mar oane laoch hauwe vier jee broeëd.‘
‘Wie kries te noen broeëd,’ vroagt ’t Iris.
‘Iech mós jiddere vriedieg noa d’r berg blieve joa, da weëd ‘t naats jeld vuur ing waech broeëd ónger de duur durchjesjoave.’
‘’t Naats? Ummer ’t naats. Sjtiekem ’t naats. Ze hant angs vuur ’t lit. Sjienhillieg kalle uvver ’t lit in ós, ’t lit van d’r mond. Mar doahinger verberje zie ziech. Echna, mienne jong sjiengt lit, hat lit in jen heng. Doamit hat e hön, die van ’t laoch in jen heng. En in d’r busj han iech  ing vrauw jezieë, ze kan ós óch helpe. Vier mósse zukke. Alle vrauwlü mósse zukke. Alle vrauwlü die e sjtuk van hön leëve verlore hant in ’t laoch. ’
’t Iris weëd ummer ópjereegder. Zieng sjtim klinkt hel.
‘Ssjjt.’
’t Echna lekt inne vinger óp d’r mónk. An duur sjtriecht jet langs de vinster. Ze haode d’r oam i. ’t Is werm sjtil. ’t Iris leuft noa de jardieng. Mit tswai heng maat ’t de jardieng e sjtuks-je óp. ’t Echna sjteet hinger ‘m. De jardieng jeet wieër óp. Noen kan ’t Echna uvver de sjouwer van ’t Iris eroes kieke. De sjtroas is leëg. Lanksaam jeet de jardieng nog wieër óp. ’t Iris maat ing zie óp. ’t Echna waad effe en pakt de anger helf. D’r sjtaof verknoeveld in de hank. Mit sjtuuk sjuuft de jardieng óp. ’t Drieënt ziech um en kiekt ’t Iris aa. Noa de tuut in die naat dat ze heur man en jonge kwiet woeët, hat ze ziech nit mieë zoeë jód jevóld. Ze hat ziech ópjesjlaose. De woed verpakt i jardienge. Um broeëd beëdele durch jidder waech noa d’r berg tse joa. En tusje de jries sjting dórf ’t reste va sjwatse sjting zukke um ’t hoes werm tse sjtaoche. Noen vilt jet van ‘m aaf. Nit mieë zuemere um tse leëve, tse leëve van de jruemele. Mar e jroeës sjtuk tse zieë. Ing tsiet blieve ze bij de vinster sjtoa. Ze jeëve ziech de hank. Vingere umsjtrengele e jeveul inne naam tse zieë. Iris en Echna. Oane jet tse zage blieve ze ing tsiet sjtoa. Da drient ’t Iris d’r kop en kiekt ’t Echna aa.
‘Los die lit eroes sjienge en maach nit de jardienge tsouw. En kiek mörje uvverdaag de lu reët in de oge. Kiek in ’t lit van de oge. Zuk d’r angs vuur de tuut. Zoeë junt vier tsezame wieër bis ’t laoch in ós leëve tsouw is.’
’t Iris maat ziechzelver de vuurduur óp, wiedóp.
’t Drieënt ziech um: ‘Bis mörje,’ en maat de duur tsouw.
’t Echna is midde in d’r jank blieve sjtoa. ’t Is werm alling in hoes. Vuur de ieësjte moal mit de jardienge óp.  Noa al die joare ziech verbórje tse han, sjteet ’t in ’t lit. ’t Leuft ’t bleche lit van ’t tsimmer eri. De welt an duur ziet ’t binnenste van zie leëve. In inne daag is dat passeerd. D’r mörje zoog ’t jebure bij d’r bekker. D’r oavend zal ’t beware vuur d’r nuie daag. Het maat ’t lit oes en jeet de trap eróp noa jen bed.
’t Iris leuft uvver de sjtroas. De sjtroaselampe jeëve bleech lit. Jraad jenóg um tse zieë woa-ts te leufs. Mar vöal mieë zies te nit. Um d’r ek van de sjtroas hüet ’t vóstritte voetjoa.
Vuurdat ’t heem eri jeet, kiekt ’t nog ins um noa ’t hoes van d’r man mit de helpe. Nuuks tse zieë. ’t Is jraad of doa jinne is. Bij ziech in ’t tsimmer jeet ’t an d’r dusj zitse. ’t Wil ziech jet vertselle. Jet vertselle mit wem? Troane kome in zieng oge.